Bevorderen wilde bestuivende insecten bestuiving door honingbijen?

Van voorgaande studies weten we dat wilde bijen belangrijk zijn voor een goede bestuiving in zoete kers. Onderzoek in België en Duitsland concludeerde vervolgens dat wilde bijen, zoals hommels en metselbijen, een positief effect hebben op de bestuivingsbijdrage van de honingbij. Wilde bijen hebben zo een dubbel positief effect, ze zijn uitstekende bestuivers en laten de honingbij ook beter haar job doen.

Eenzijdig vs. chaotisch foerageergedrag

In het geval van fruitgewassen, zoals zoete kers, worden compatibele bestuivingscultivars vaak in verschillende rijen van de commerciële cultivar geplant om kruisbestuiving te faciliteren. Om vruchten te kunnen produceren, moet stuifmeel van de bestuivingscultivars worden overgebracht naar de bloemen van de commerciële cultivars. Daarom heeft een bestuiver die meer tussen de rijen wisselt een grotere kans op succesvolle kruisbestuiving.
Honingbijen gaan zeer methodisch te werk en bezoeken voornamelijk bloemen op dezelfde boom. Op die manier kunnen ze efficiënt stuifmeel en nectar verzamelen, maar daardoor verkleint de kans dat ze een bloem zullen bestuiven. Van wilde bijen zoals hommels, zandbijen en metselbijen weten we dat ze iets chaotischer te werk gaan in hun zoektocht naar voedsel. Zij wisselen veel van boom en ook van bomenrij. Dat verklaart mogelijk waarom wilde bijen een stuk betere bestuivers zijn.

Wilde bijen en hommels zijn van nature betere bestuivers o.w.v. hun chaotische foerageergedrag.

Invloed van wilde bij op honingbij?

In verder onderzoek gingen we na of de aanwezigheid van de hommels (vnl. wilde koninginnen) een invloed heeft op het foerageergedrag van honingbijen in zoete kersenboomgaarden. We stellen vast dat de kans dat een honingbij in een boomgaard van rij verandert duidelijk verhoogt (we vonden een verhoging factor 10!) naarmate het aantal hommels toeneemt. Daarnaast neemt het bloembezoek – per tijd – toe van honingbijen, wanneer er veel hommels vliegen (factor 2). De invloed van hommels op het foerageergedrag van honingbijen zal dus de bestuivingsefficiëntie van honingbijen verbeteren door het gedrag van bloembezoek iets chaotischer te maken. Dat toont ook figuur 1.

 

 

Figuur 1 – Het foerageergedrag en de bestuivingsbijdrage van de honingbij wordt positief beïnvloed door wilde bijen

 

In een recent onderzoek in Duitsland stelde men iets gelijkaardig vast. Daar onderzochten ze de relatie tussen honingbijen en de vruchtzetting in kersenboomgaarden met verschillende hoeveelheden metselbijen. Men concludeerde dat er een positieve relatie was tussen het aantal honingbijen en de vruchtzetting van kers, maar dat was enkel het geval wanneer er veel metselbijen waren. In boomgaarden met een laag aantal metselbijen vond men geen positieve relatie tussen het aantal honingbijen en de vruchtzetting. Vermoedelijk hebben metselbijen hetzelfde effect als de hommels in de andere studie, namelijk dat ze het gedrag van de honingbij beïnvloeden, waardoor het efficiëntere bestuivers worden. Datzelfde positieve effect van wilde bijen op de bestuivingsbijdrage van honingbijen werd ook reeds bevestigd in een studie in amandel.

Bronnen:
Brittain, C., Williams, N., Kremen, C., Klein A.-M. (2013). Synergistic effects of non-Apis bees and honey bees for pollination services. Proceedings B, 280, 20122767. Eeraerts, M., Smagghe, G., Meeus, I. (2020). Bumble bee abundance and richness improves the honey bee pollination behavior in sweet cherry. Basic and Applied Ecology, 43, 27-33. Osterman, J., Benton, R., Hellström, S. Kuderer-Pflimpfl, M., Pöpel-Eisenbrandt, A.-K., Stoykova Wild, B., Theodorou, P., Ulbricht, C., Paxton, R. J. (2023). Mason bees and honey bees synergistically enhance fruit set in sweet cherry orchards. Ecology and Evolution, 13, e10289

Deel dit bericht

Meest recente artikels

Â