Sterke opkomst en scherpe focus op precisiespuiten en wetgeving 2026
- Ruben Claes
-
pcfruit vzw
Op donderdag 5 juni vond bij pcfruit in Sint-Truiden opnieuw FruitFocus plaats. Daarmee wilde pcfruit de sector voorbereiden op de grote veranderingen die vanaf 2026 van kracht worden, vooral op vlak van driftreductie, gewasbescherming en digitalisering.
Meer dan 200 fruittelers, adviseurs en medewerkers van toeleveranciers vonden de weg naar het onderzoekscentrum. Het programma bood een sterke mix van praktijkdemonstraties, technische voordrachten en een standenmarkt waar belangrijke partners uit de sector aanwezig waren. De centrale thema’s? Innovatie in spuittechniek, toekomstgerichte regelgeving en de opmars van precisielandbouw.
Praktijk in beeld: de nieuwste spuittechnieken als publiekstrekker
De absolute blikvanger van de dag was de demonstratie van de meest moderne spuittoestellen en technologieën. Die trokken veel belangstelling en dat is niet verwonderlijk. De sector kampt steeds vaker met het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen, terwijl de regelgeving rond driftreductie strenger wordt. Een juiste, efficiënte en toekomstgerichte toepassing van gewasbescherming is dus belangrijker dan ooit.
Verschillende firma’s, zowel uit de regio als uit het buitenland, waren aanwezig om hun nieuwste innovaties te demonstreren. Daarbij lag de nadruk op technologieën die helpen om drift te beperken en de middelen precies toe te dienen. Enkele voorbeelden van getoonde systemen:
- Groendetectiesensoren die automatisch detecteren waar bladvolume aanwezig is, zodat enkel daar wordt gespoten.
- Windmeters en windsensoren die in real-time spuitinstellingen aanpassen op basis van lokale windomstandigheden.
- Reflectieschermen die spuitnevel binnen de boomrij houden.
- Automatische nozzlecontrole en spuitcomputers die doptype, druk en spuitmoment optimaliseren.
Het doel van die systemen is duidelijk: maximale doeltreffendheid met minimale impact op mens en milieu en vooral, minder middelen in het oppervlaktewater.
Precisiefruitteelt met AI: Treescout van Aurea Imaging
Binnen het luik ‘precisiefruitteelt’ werd onder meer het systeem TreeScout van Aurea Imaging toegelicht. Deze technologie maakt gebruik van camerabeelden en artificiële intelligentie om de bloei en groei in de boomgaard visueel vast te leggen. Op basis van die informatie worden taakkaarten aangemaakt waarmee telers op boomniveau kunnen bijsturen: dunnen waar nodig, groeiremming toepassen waar het moet.
Deze benadering maakt het mogelijk om middelen en arbeid nog gerichter in te zetten, en toont hoe digitalisering en AI stilaan hun plaats vinden in het dagelijkse beheer van de fruitteelt.
Theorie en regelgeving: wat verandert er concreet in 2026?
Na het praktijkgedeelte volgde een reeks theoretische sessies waarin dieper werd ingegaan op de komende wetgeving. Twee thema’s stonden centraal:
- De verplichte 90% driftreductie op perceelniveau
- De digitalisering van het spuitschrift
90% driftreductie op perceelsniveau
Pauline Deltour (Sectoradviseur fruitteelt) gaf een heldere toelichting over de nieuwe verplichtingen voor IPM. Vanaf 2026 geldt dat elk perceel waar gewasbescherming toegepast wordt, moet voldoen aan 90% driftreductie, waarvan 75% gerealiseerd op het toestel (d.w.z. door een combinatie van de dop en de machine zelf).
Hoe kom je aan die 90% driftreductie met 75% op het toestel?
- Het eenvoudigst: werken met een 90% driftreducerende dop. Zo bekom je op elk toestel minstens 90% driftreductie.
- Indien er hagen aanwezig zijn of hagelnetten die gesloten zijn, telt dit mee voor een deel driftreductie, waardoor 75% driftreducerende doppen volstaan om aan de nieuwe IPM driftvoorwaarde te voldoen met een standaard axiaal- of een dwarsstroomspuit.
- Indien er gewerkt wordt met een tunnelspuit of een dwarsstroomspuit met reflectieschermen, dan kan je werken met alle beschikbare doppen. Het toestel op zichzelf geeft reeds 90% driftreductie.
Als er gewerkt wordt met een dwarsstroomspuit met groendetectie, dan volstaan 75% driftreducerende doppen. Indien ook een haag of antidriftscherm aanwezig is, volstaan 50% driftreducerende doppen (Tabel 1).
Als je een dop uit een hogere driftreductieklasse gebruikt dan een die minimaal vereist is om aan de IPM-voorwaarden te voldoen, kan je 99% driftreductie bekomen. Een voorbeeldje: door het gebruik van een 90% driftreducerende doppen onder een gesloten hagelnet, krijg je 99% driftreductie. Voor de toepassing van bepaalde producten, zoals bijvoorbeeld Exirel, is het gebruik van 99% driftreducerende techniek verplicht naast oppervlaktewater.
De Albuz TVI-dop is op dit moment de enige die op zich al 90% driftreductie behaalt. Andere doppen, zoals de populaire Lechler IDK-dop (compacte luchtmengdop met ellipsvormig spuitbeeld), halen 75%. Binnenkort zullen er nieuwe doppen erkend worden als 90% driftreducerend wanneer ze gebruikt worden bij een bepaalde maximumdruk. Hou vakblad Fruit in de gaten voor meer info hierover!
Meer informatie daarover is beschikbaar op Fytoweb en in de IPM-checklist. Het wordt sterk aanbevolen dat telers hun perceelspecifieke situatie al in 2025 onder de loep nemen en hun toestel daarop afstemmen.
Digitale registratie van het spuitschrift
Een tweede belangrijke wijziging is de verplichting tot digitale registratie van het spuitschrift vanaf 2026. De nieuwe maatregelen vloeien voort een Europese uitvoeringsverordening (EU) 2023/564 die tot doel heeft meer gedetailleerde informatie te hebben over de uitgevoerde behandelingen. Handgeschreven of gescande documenten zullen niet meer aanvaard worden.
Toegestane formaten zijn:
- Machine leesbare formaten zoals Word, Excel of doorzoekbare PDF-bestanden
- Online registratietools zoals Agromanager of andere digitale logboeken indien ze aangepast zijn aan de nieuwe vereisten
De digitale registratie moet volgende gegevens bevatten:
- Type toepassing: behandeling perceel, serre, gesloten ruimte of behandeling van zaden en teeltmateriaal
- Toepassingsdatum en, indien van toepassing, starttijd (enkel indien er een herbetredingstijd op de akte staat of voor producten die toegepast moeten worden met een fytolicentie Ps, dit is dus zelden tot nooit het geval in de fruitteelt)
- Productnaam (vb: Afinto) en erkenningsnummer (11146P/B)
- Dosis, behandeld perceel (omvang (ha) en referentie naar perceel dwz: perceelnr, perceelnaam en campagnejaar in de verzamelaanvraag, bijvoorbeeld perceel 45 “aan het kapelleke (2025),),
- het gewas (voorbeeld: appelbomen) en, indien van toepassing, groeistadium (BBCH-code) (enkel indien het toepassingsstadium vermeld staat op de akte, voorbeeld: ‘roze knopstadium’ of ‘BBCH 57’)
Deze gegevens moeten 7 dagen na elke toepassing volledig worden geregistreerd. Dit kan eerst op papier, maar uiterlijk 30 dagen na de toepassing moet het ook in digitale vorm geregistreerd staan.
Meer informatie i.v.m. de digitale registratie kan gevonden worden via:
Agentschap Landbouw en Zeevisserij: Geïntegreerde gewasbescherming (IPM) | Landbouw en Zeevisserij of lv.vlaanderen.be/plant/gewasbescherming en IPM/IPM/digitale registratie professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen daar is ook een handige FAQ te vinden.
Puntvervuiling
Victoria Nelissen vestigde de aandacht op puntvervuiling met gewasbeschermingsmiddelen, vaak een onderschatte bron van verontreiniging van waterlopen. Belangrijke oorzaken zijn o.a. morsen bij vullen en spoelen van het spuittoestel.
Zij benadrukte het belang van:
- Correct ingerichte vul- en spoelplaatsen.
- Gebruik van zuiveringssystemen zoals de biofilter en fytobak voor de verwerking van restvloeistoffen.
- Externe zuivering van restvloeistoffen is ook een optie.
Om risico’s in kaart te brengen kunnen telers gebruikmaken van de ‘Fyteauscan’. Dit is een gratis online tool die de aandachtspunten op vlak van puntvervuiling op het bedrijf in kaart brengt en aangepaste oplossingen aanreikt. De tool werd recent vernieuwd, en is beschikbaar via www.fyteauscan.be.
Actualiteit in de boomgaard: voedingstoestand pitfruit
Tot slot werd een rondgang langs de proeven van de pitfruitwerking georganiseerd. David Everaerts besprak de resultaten van recente bladanalyses. Enkele opvallende vaststellingen:
- Het stikstofgehalte in het blad is in de meeste percelen onder de streefwaarde. Deze daling is sterker dan normaal, waarschijnlijk door het droge voorjaar dat de opname van de basisbemesting heeft beperkt. Advies: stikstof toedienen via bladvoeding of gefractioneerde fertigatie.
- Het mangaangehalte is algemeen laag, vooral in Conference. Bladvoeding met mangaan is hier aanbevolen tot aan de oogst; bij Jonagold tot half augustus.
- Een verhoogd kaligehalte werd vastgesteld in Jonagold-percelen. Kalium remt calciumopname, wat het risico op bewaarproblemen verhoogt. Advies: vroeg starten met calciumbladvoeding en liever vaker lage dosissen toedienen (bijv. 8×5 kg in plaats van 5×8 kg).
- Extra strooibemesting met stikstof wordt momenteel afgeraden vanwege het droge weer en het beperkte opnamepotentieel.
Bij de rondgang stond Ann Gomand stil bij de meerjarige stikstofproef bij peer . Opvallend is dat de controle al sinds 2019 geen stikstofbemesting meer krijgt en dat het object nog steeds zowel op vlak van productie als kwaliteit op niveau blijft van de bemeste objecten. In deze proef werden eind april en eind mei bodemstalen genomen om de beschikbare hoeveelheid N voor opname te bepalen. Bij die staalnames was er op beide tijdstippen een grote bodemvoorraad. Waar er geïrrigeerd werd, ligt de voorraad tussen 250 en 400 kg N/ha. Zonder irrigatie was dat 80-100 kg N/ha. Dat wil zeggen dat deze N met de voorspelde regen ter beschikking zal komen voor opname en er dus geen noodzaak is om bodembemesting met N uit te voeren in juni.
Conclusie
FruitFocus 2025 bood een sterke combinatie van praktische demonstraties, actuele regelgeving en diepgaande technische kennis. De studiedag maakte duidelijk dat de sector voor ingrijpende veranderingen staat, maar tegelijk over de technologie en kennis beschikt om die aan te pakken.
De sleutel tot succes ligt in vooruitdenken, investeren in innovatie en correct informeren. Dankzij studiedagen zoals deze blijft de fruitteeltsector niet alleen compliant, maar ook competitief én milieubewust. Noteer alvast 12 augustus in je agenda, want dan pakt FruitFocus opnieuw uit met een actueel thema! Het programma vind je binnenkort terug op www.pcfruit.be en de sociale media.
