Deze inhoud is enkel voor abonnees. Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Optimaal pluktijdstip bepaal je binnenkort in een handomdraai!
VCBT voorspelt al vele jaren de plukdata voor lange bewaring van tal van appel- en perenrassen. Voor Jonagold, Conference en Kanzi doen we dit zelfs op perceelniveau, omdat er een groot verschil in plukdatum van eenzelfde cultivar tussen verschillende percelen is. VCBT maakt daarvoor gebruik van nabij-infrarood (NIR-) spectroscopie in het lab, maar de laatste jaren breidde VCBT haar onderzoek verder uit met verschillende draagbare NIR-meters. Zo doe jij in de toekomst die NIR-metingen in de boomgaard!
----------------------------------
Â
Deze inhoud is enkel voor abonnees.
Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Â
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Â
VCBT paste de huidige voorspellingsmodellen aan zodat ze bruikbaar zijn voor die handheld meters (Foto 1). In 2023 startte VCBT met een operationele groep waarbij vier telers zelf aan de slag gingen met zo’n draagbare meter in de boomgaard. In het seizoen van 2024 zetten we dat met succes verder en nu bekijken we hoe we het onderzoek verder kunnen opschalen naar de volgende jaren.
Verschillende percelen plukken, moet niet elk jaar in dezelfde volgorde.
De NIR-techniek in het lab
VCBT werkt in het lab al vele jaren met NIR-spectroscopie. We gebruiken NIR-licht met een golflengte van 800 tot 1.700 nm om de inwendige kwaliteit en rijpheid van vruchten te meten. Daarvoor worden de vruchten belicht met het NIR-licht, de vrucht absorbeert een gedeelte en reflecteert een gedeelte.
Afhankelijk van de samenstelling van de vrucht is het gedeelte reflectie anders samengesteld. Het diffuus gereflecteerd licht bevat informatie over de vrucht die dient om modellen te ontwikkelen. Door enorm veel vruchten te meten met NIR en nadien ook van diezelfde vruchten het suikergehalte, hardheid en rijpheid te bepalen, kunnen we correlaties leggen tussen de opgemeten lichtspectra en de gemeten referentiekwaliteitsparameters of rijpheid. Het model dat daaruit ontwikkeld wordt, is in staat om zonder de destructieve rijpheidsmetingen de fysiologische leeftijd van de vrucht te voorspellen.
Nieuwe tool voor de teler
VCBT bepaalt nu al een tiental jaar elke zomer van veel percelen de plukdatum op vraag van telers. Daarvoor moeten telkens twee vruchtstalen worden geplukt en binnengebracht in ons lab te Heverlee voor meting. Ook al is de techniek snel, honderden stalen meten, blijft arbeidsintensief en de vruchten moeten effectief geplukt worden. Daarnaast meet VCBT ook elk seizoen alle weken haar referentieboomgaarden op. Het zou uiteraard handiger zijn, mocht een voorlichter of de fruitteler zelf die metingen in de boomgaard kunnen doen, het signaal doorzenden naar VCBT, waarna je dan de plukdatumvoorspelling meteen terugkrijgt.
Zorgvuldige meting, ook in openlucht
VCBT selecteerde de voorgaande jaren al een snelle en betrouwbare draagbare meter. Ondertussen beschikt VCBT nu al over twee zo’n snelle draagbare spectrofotometers (F-751 van Felix instruments) waarmee we in de boomgaard aan de slag kunnen. Beide toestellen zijn zorgvuldig gescreend op gebruiksgemak, gewicht, nauwkeurigheid, golflengtebereik en ingebouwde GPS.
Ook onderzochten we de mogelijke invloeden van licht en temperatuur op de metingen, want je meet immers in openlucht. Een lichtcorrectie bleek helemaal niet nodig. Temperatuur beïnvloedde de spectra wel, maar de goede robuustheid van de historische voorspellingsmodellen vangt ook de temperatuurinvloed goed op.
Telers zelf aan de slag
In de operationele groep ‘Pluktijdstipbepaling met NIR in de boomgaard’ werken we nu voor het tweede jaar met vier telers die actief meewerken om de NIR-pluktijdstipvoorspellingsmetingen naar het veld te brengen.
In een eerste fase testten we hoe een praktische workflow kan georganiseerd worden, hoe de metingen efficiënt verwerkt kunnen worden en de voorspelde pluktijdstippen terug te communiceren naar de telers. We organiseerden een opleidingsnamiddag bij één van de telers om het toestel te leren gebruiken (Foto 1). Elke teler selecteerde een aantal percelen Conference en Jonagold/Jonagored die tijdens de maanden juli en augustus werden opgevolgd. De telers werden voor die metingen nog steeds bijgestaan door iemand van VCBT, waarbij de teler een toestel hanteerde en een VCBT-medewerker een ander toestel gebruikte. Met de ingebouwde GPS-ontvanger kunnen we de meting ook lokaliseren in de boomgaard en wordt het mogelijk om de heterogeniteit van het perceel in kaart te brengen (Figuur 1).
We zien dat er heel wat variabiliteit tussen verschillende vruchten bestaat. Dat geeft aan dat we voldoende vruchten moeten meten en de resultaten middelen om tot een goede voorspelling te komen. Om dat te garanderen, moeten we op een perceel minsten een 30-tal vruchten meten op twee tijdstippen, één à twee weken uit elkaar. We dachten toch wel meer verschil te zien tussen verschillende plaatsen in de boomgaard met bv. een helling of een nat stuk, maar dat bleek niet echt het geval te zijn daar de verschillen tussen vruchten of bomen die vlak bij elkaar stonden veel groter konden zijn. Wat we bv. wel zagen, was dat een deel van een Conference-perceel waar de bomen waren ingezaagd een veel later pluktijdstip liet optekenen.
De telers vonden het vooral interessant dat voor hun verschillende percelen een plukvolgorde kon worden opgemaakt. Nu we al twee opeenvolgende jaren dezelfde percelen hebben opgemeten, zien we ook dat die volgorde niet elk jaar hetzelfde hoeft te zijn.
Dit onderzoek valt binnen de basiswerking van het VCBT met financiering door de Vlaamse Overheid (Departement Landbouw en Visserij), het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (EIP 2002-25), het Verbond van de Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) en de provincie Vlaams-Brabant.
