Deze inhoud is enkel voor abonnees. Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Dag van de Landbouw 2024
- Sara Hasevoets
-
vakblad Fruit
“Meer dan 10.000 bezoekers gingen zondag 15 september langs bij de deelnemende land- en tuinbouwbedrijven,” klinkt het trots bij de organisatoren van Dag van de Landbouw, Landelijke Gilden en Boerenbond. Ook wij waren van de partij en bezochten de deelnemende fruitteeltbedrijven, elk met hun charme, activiteiten en hun eigen verhaal.
----------------------------------
Deze inhoud is enkel voor abonnees.
Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Appelbedrijf Frutabel uit Mol
Frutabel ligt in het prachtige Mol-Postel. Sinds 1987 telen Jan Lenaerts en Yolanda Roes (Foto 1) met passie en trots de lekkerste appelen op 24 ha. Ze telen verschillende variëteiten, zoals Golden, Elstar, Jonagored en Jonaprince. Hun prachtig lokaal product wordt ook in de directe omgeving afgezet, waar ze het assortiment nog verder aanvullen met sappen onder het merk ‘Sapure’ (Foto 2). Yolanda vertegenwoordigt de derde generatie van haar familie in de fruitteelt. De stiel, en zo ook de passie, zit diep in de genen geworteld. Het bedrijf is rustig gelegen, omringd door de stilte en schoonheid van de bosrijke natuur. Jan en Yolanda genieten van die rustieke omgeving en vullen elkaar perfect aan in de taakverdeling.
Op 15 september was het echter niet zo rustig op het bedrijf. Samen met drie naburige landbouwers stelden ze de deuren van hun bedrijf open voor het grote publiek, met opmerkelijk veel jonge gezinnen. Met de huifkar of langs de uitgestippelde wandelroute passeerden duizenden mensen bij Frutabel, maar leerden ze ook alles over de melkveehouderij, loonwerk, aardappelteelt en graszodenproductie. Jan heeft een schitterende oogst hangen en stond klaar om daags nadien met 32 plukkers aan de slag te gaan. De bezoekers konden al genieten van al dat lekkers en kochten vlot appels, appelsap, honing én pannenkoeken met appelsap.
Het respect voor de teler groeide naarmate het publiek meer leerde over de teelt: De imker vertelde gepassioneerd over zijn vak, de bedrijfsfilm schetste de activiteiten doorheen het jaar en Leo en Vincent (Foto 3 en 4) brachten hen als ervaren gidsen alles bij over de boomgaard en de pluk. Uit het publiek rezen vooral vragen over bestuiving, gewasbescherming, predatoren, snoei zwarte strook, bewaring, lentenachtvorst en waterproblematiek. Een dikke proficiat aan Jan en Yolanda voor de organisatie en dankjewel aan alle vrijwilligers: de gidsen, maar ook de sympathieke jagers die voor de catering zorgden!
(Annelies Coussé en Vincent Turkelboom)
Wijndomein Eekhoek uit Laarne
Op wijndomein Eekhoek werden bezoekers verwelkomd voor een blik achter de schermen van het wijnmaken. Dit jaar opende het domein een vinificatie- en degustatieruimte (Foto 5), waar het volledige productieproces van druif tot fles aan de bezoekers werd getoond. Wistjedatjes leerden de bezoekers over de verschillende machines en materialen, zoals persen en houten vaten. De rondleiding met wistjedatjes leidde ook langs de machines die gebruikt worden in de wijngaard, zoals spuittunnel, haagschaar, mulcher, smalspoortrekker. Zo maakten ze het werk van een wijnboer tastbaar voor bezoekers. In de proefwijngaard kon je de plukklare druiven zien hangen, maar de eigenlijke wijngaard, met 3.350 wijnstokken, lag een kilometer verderop.
Uniek was de inkijk in de serre waar wijnranken groeien. Een erfenis van Caroline en Lucs verleden in de sierteelt en veredeling. Elk jaar maakt wijndomein Eekhoek unieke blends van hun druiven, die van zeven verschillende rassen komen: Auxerrois, Chardonnay, Merlot, Pinot Noir en Pinot Blanc, Nebbiolo en Barbera. In de zonovergoten wijnbar kon je het resultaat van het proces proeven, terwijl de jongste bezoekers zich uitleefden op het springkasteel.
(Erika Buggenhout)
Fruitbedrijf Vermeir uit Opwijk
Als tweede generatie nam Joris Vermeir (Foto 6) het hardfruitbedrijf in Opwijk van zijn ouders over. Hij teelt diverse rassen op de 16 hectare perenboomgaarden en 10 hectare appelboomgaarden, zoals Jonagold, Primo, Elstar, Boskoop, Delbare en Estival, naast perenrassen als Conférence en Doyenné. Een deel van het fruit verkopen ze via thuisverkoop en automaten, samen met hun eigen fruitsappen. Dorstige bezoekers konden die lekkere sapjes proeven, tijdens een demonstratie van de sorteerinstallatie.
Het fruit wordt op het bedrijf opgeslagen in grote koelcellen. Dat mochten de bezoekers, samen met vele andere interessante wistjedatjes, ontdekken tijdens een wandeling doorheen het bedrijf. Dat familie Vermeir op een geïntegreerde manier tewerk gaat om plagen en ziektes op een duurzame manier te bestrijden, zag je onder ander aan de feromonenval die gedemonstreerd werd. Het kwam ook duidelijk naar voor in de uitleg van bedrijfsleider Joris, tijdens een rondleiding doorheen de boomgaard, waar ook veel interessante vragen gesteld werden. De peren waren al geplukt, maar de appelpluk stond nog voor de deur. Ook voor de kinderen was er weer van alles te beleven. Naast een springkasteel en strobalen konden ze mee op een ritje met de pluktrein. De smalspoortrekker met daarachter palloxen vol blije kinderen reed door de boomgaard en zorgde voor veel sfeer (Foto 7).
Wie honger kreeg van al het spelen, kon zich tegoed doen aan versgebakken pannenkoeken. Naast fruitsappen en vers fruit, kon je ook honing van de imker kopen. Een mooie dag vol leerzame ervaringen en plezier voor jong en oud!
(Erika Buggenhout)
Hardfruitbedrijf Nickmans uit Halen
Wie in de Bloemendaalstraat aankwam, kon niet missen dankzij de drie grote tractoren die de voortuin van fruitbedrijf Nickmans sierden (Foto 8). Je kon meteen met volle goesting aan de interactieve tour beginnen. Die startte met een bedrijfsfilmpje, waarin enkele leuke weetjes over het bedrijf en Belgische fruitsector werden toegelicht. Zo zag je bv. dat het dak van de hangar vol ligt met zonnepanelen, goed voor een productie van maar liefst 190.000 kWh aan energie. Vergeleken met het gemiddeld jaarlijks verbruik van een gezin, zo’n 3.500 kWh, is dat een gigantische energieopbrengst. Die is ook wel nodig om de verschillende koelcellen en sorteermachine op een groene manier draaiende te houden. Eventuele overproductie wordt opgeslagen in een batterij.
Mark kiest bewust om geen extra water aan de bomen te geven, om ze niet lui te maken. De wortels moeten zelf blijven zoeken naar water. Succesvol zo blijkt, want verderop in het filmpje spreekt Marc over een opbrengst van zo’n 50.000 kilo/ha, vergeleken met Italiaanse producties van zo’n 20 ton/ha. Wanneer je de koelcellen passeerde, kwam je terecht in de sorteerloods, waar Marc en zijn vrouw de gestage stroom aan bezoekers met terechte fierheid over de werking van hun bedrijf vertelden. Ze zijn er met zo’n 10 personen aan het werk: Marc en zijn vrouw Wendy, beide ouders, broer en zo’n 5 seizoenarbeiders. De bezoekers waren bij de pinken en Marc (Foto 9) kwam even onder vuur te liggen met kritische vragen over het GBM-gebruik. Die bood hij met gerust geweten het hoofd: “De Belgische regelgeving rond gebruik van chemische middelen is enorm streng. Je kan op je twee oren slapen dat het fruit dat we hier telen gezond is. Cowboyverhalen die je in de krant leest, zijn zeker niet de regel. Kranten moeten de gazet volkrijgen. Neem van mij aan dat je de regels niet wil overtreden, want als ze daarop uitkomen, is het boeken toe!” Andere vragen gingen dan weer over de levensduur van de perenboomgaard. Volgens Marc zijn er bij hen nog bomen in productie van 69 jaar oud.
De boodschap van Wendy (Foto 10), dat de Belgische perenteelt klimaatneutraal is, sloot daar naadloos bij aan. Doordat perenbomen koolstof uit de lucht opnemen en vastzetten in de grond is de ecologische voetafdruk van de productie minder groot en zelfs positief voor het milieu. De bezoekers vroegen of dat ook voor appelbomen het geval was, maar omdat die minder lang in productie blijven, is hun impact minder groot. Eens terug onder de stralende zon toonde de menigte grote interesse voor de muur-van-weetjes (Foto 11), vooraleer neer te strijken op het gezellige muziekterras.
(Sara Hasevoets)
Linkertse aardbeien uit Lummen
5 km verderop, in Lummen, kon je smullen op het aardbeienbedrijf van Gert en Inge (Foto 12). Ze telen er aardbeien op stelling op 1,7 ha. Gedeeltelijk onder tunnels, gedeeltelijk in de serre (Foto 13). Bij hen lag de focus duidelijk op proeven en beleven. Je kon er genieten van een BelOrta-dessertje, o.b.v. aardbeien natuurlijk, zelf aan de slag om je eigen smoothie te mixen op de sappentrappers, relaxen in het zonnetje met een frisse fruitcocktail in de hand.
Het grootste deel van de aardbeienproductie gaat naar BelOrta in Zellik, de rest verkopen ze lokaal in automaten (Foto 14). Telen doen Gert en Inge graag zo duurzaam mogelijk, daarom vangen ze regenwater op en dat gebruiken ze voor het hele productieproces (Foto 15). Geen drup gaat verloren, want restwater wordt gezuiverd en opnieuw gebruikt. Je treft hier een waar familiebedrijf, want ook zoon Robbe spant zich in. Hij is sinds begin dit jaar imker. Bijen zijn onmisbaar voor een goede bestuiving. Daarom streeft Robbe ernaar een zestal gezonde bijenvolken te houden die de bestuiving zowel in de tunnels als in de serre ondersteunen. Plagen bestrijden ze met nuttige insecten om zo weinig mogelijk GBM in te zetten. De rij kiwibesplanten (Foto 16) die we op het bedrijf aantroffen, was een verrassend overblijfsel van een experiment. Een wedstrijdvraag ‘hoeveel aardbeien zitten er in de vaas?’ zal nog enkele gelukzakken in de bloemetjes zetten (Foto 17)!
(Sara Hasevoets)
Petrushoeve uit Molenbeek-Wersbeek
In het Vlaams-Brabantse Molenbeek-Wersbeek trokken Italiaanse vibes door de Petrushoeve van Gerry en An. Ook zij openden de deuren ter ere van Dag van de Landbouw. De geur van versgebakken pizza’s op hun eigen houtoven (Foto 18) verleidde bewuste bezoekers en toevallige passanten om een kijkje te komen nemen bij deze Belgische wijnexperten.
Bij aankomst trof je meteen een overvol binnenplein aan, ingericht als smaakvol zomerterras (Foto 19). Ondanks de inzet van de medewerkers, stond er constant een lange rij aan te schuiven om te kunnen proeven
van de lokale lekkernijen (Foto 20). Wie niet meteen plaats vond op het terras, kon eerst een wandeling doorheen de wijngaard van resistente rassen maken (Foto 21). Je kwam zo voorbij de idyllische locatie waar
je kan overnachten in een wijnvat tussen de wijnranken en met een spectaculair uitzicht. Aan de overkant van het domein vertrokken om het uur treintjes die bezoekers doorheen de wijngaarden reden. Eenmaal terug op het terras, kon je je te goed doen aan alle wijntjes van de Petrushoeve in de vorm van een proevertje of een gul gevuld glas. De bar was geïnstalleerd aan de ingang van de vinificatieruimte (Foto 22), waarmee je alle toestellen, van pers tot etiketteermachine, in één oogopslag kon zien.
(Sara Hasevoets)
Chardonnay Meerdael uit Oud-Heverlee
Ook in Vlaams-Brabant kon je terecht bij Paul, An en zoon Laurens, om te proeven van hun pioniersproduct, een mousserende wijn van Chardonnay, type Blanc de blancs. Op het wijndomein staan 60.000 wijnstokken van dat ras. Laurens vertelt hoe zij Dag van de Landbouw hebben ervaren.
Heb je een idee hoeveel bezoekers op het bedrijf langskwamen?
LAURENS: “We schatten zo’n 1.000 bezoekers over de vloer te hebben gehad. Gelukkig hebben we al heel wat ervaring met het ontvangen van grote groepen, want we doen al mee aan Dag van de Landbouw sinds de oprichting van Chardonnay Meerdael in 1998.”
Hoe heb je de dag ervaren?
LAURENS: Heel positief! We hadden geluk met het mooie weer en we mochten een mix van jonge gezinnen en ouderen ontvangen. Niet alleen uit de buurt, maar ook uit verre omstreken kwamen mensen ons bezoeken. Dat is een hele eer.
Organiseerden jullie ook rondleidingen?
LAURENS: Klopt, we konden rekenen op 8 gidsen. Elk kwartier vertrok een nieuwe groep. We wilden de bezoekers vooral ons uniek verhaal vertellen en meegeven welke reis we maakten en hoe Chardonnay Meerdael tot stand kwam.
Wat was er nog meer te beleven?
LAURENS: We wilden de bezoekers vooral laten genieten van ons verhaal en lekkere streekproducten. Zo stond er bv. een foodtruck met zelfgebakken wafels.
Toonde de bezoekers veel interesse en stelden ze veel vragen?
LAURENS: De bezoekers waren allemaal zeer betrokken. Je merkte meteen dat ze doelbewust kwamen om meer over ons bedrijf te leren. Al die interesse en waardering is erg flatterend.
Waarom doen jullie elk jaar opnieuw mee aan Dag van de Landbouw?
JEROEN: Dat is een bewuste keuze, vooral door de goede contacten die we hebben met mensen van de Landelijke Gilden en Boerenbond. Wat mousserende wijnen betreft, is dit een unieke beleving voor bezoekers in onze streek.
Welke boodschap hoopte je aan elke bezoeker mee te geven?
LAURENS: De essentie van ons bedrijf is dat we pionier zijn in mousserende wijnen. Het kwam voor velen ook als een verrassing dat bij ons het hele proces gebeurt, van druiventeelt tot het vinifiëren van de wijn én de verkoop. Alles gebeurt in house en daar zijn we met z’n allen toch wel fier op.
(Sara Hasevoets)
