Deze inhoud is enkel voor abonnees. Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Natuurlijke middelen zijn geen slappe aanpak voor meeldauw
- Nicole Gallace
-
pcfruit vzw
Meeldauw blijft één van de meest uitdagende bladziekten bij de teelt van doordragers (Foto 1). De toegestane fungiciden zijn voornamelijk preventief en vereisen tijdens het seizoen een regelmatige, lange bedekking van de plantoppervlakken om infectie te voorkomen. Voldoende preventie is vooral een uitdaging bij een teelt van doordragers, omdat ze een lange oogstperiode hebben. Daarnaast vinden bloei, rijping en oogst allemaal tegelijkertijd plaats. Vanwege de toenemende bezorgdheid over residuen op voedsel, is er een gebrek aan ontwikkeling van nieuwe synthetische fungiciden en wordt de lijst van toegestane actieve ingrediënten steeds kleiner. Met de beperkte toegestane fungiciden is het maximum aantal toepassingen per seizoen snel bereikt en hebben telers vaak in de loop van het seizoen geen opties meer. Welke waardige strategieën kan je toepassen? Dat lees je hier!
----------------------------------
Â
Deze inhoud is enkel voor abonnees.
Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Â
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Â
Vitalere planten gaan beter om met stress
Sommige doordragende rassen zoals Verity, Portola, Hademar, Karima en Lady Emma hebben natuurlijke tolerantie voor meeldauwinfectie. Dat is de eerste essentiële stap in elke meeldauwmanagementstrategie. Naast de selectie van variëteiten met een goede tolerantie tegen meeldauw, kan je bladziekten voorkomen door de gezondheid van de planten te optimaliseren. Biostimulanten stimuleren de fotosynthese of de wortelgroei. Daardoor hebben die planten de nodige energie om verschillende stressfactoren te verdragen en zijn ze beter bestand tegen infectie. Andere biostimulanten stimuleren bestaande biochemische functies in de plant om zich beter te verdedigen. Biostimulanten winnen dan ook aan populariteit als een manier om die doelen voor plantgezondheid te bereiken.
Biofungiciden, wat?
Hoop aangeboden door biofungiciden?
Een andere optie is om synthetische fungiciden door biofungiciden te vervangen. Die vertegenwoordigen een categorie van biologische gewasbescherming bekend als biocontrole, biologicals, biologische pesticiden of
biopesticiden. De producten zijn op basis van levende micro-organismen of stoffen van natuurlijke oorsprong, die bescherming bieden tegen veel schadelijke plagen en ziekten. Ze worden geïsoleerd en verbeterd om nieuwe hulpmiddelen te bieden voor hun ziektebeheer. Biofungiciden verschillen van conventionele producten, omdat ze vrij zijn van chemische residuen en meestal inzetbaar zijn in de bioteelt.
Toenemend aanbod biofungiciden
Voor de aardbeientelers zijn er meerdere nieuwe biologische fungiciden op de markt gebracht. Amylo-X, AQ-10, Vacciplant, Fytosave, Karma en Orocide Plus zijn voorbeelden van biologische fungiciden toegestaan op aardbei als bescherming tegen meeldauw. Andere biofungiciden toegestaan bij aardbeien zijn: Julietta, Romeo, Serenade ASO en Taegro, maar die producten hebben momenteel enkel een erkenning tegen Botrytis.
Optimale toepassing voor verbeterde werking
Er is nog relatief weinig ervaring met die biologische nieuwkomers. Er wordt meer ingezet op biologische processen, waardoor het cruciaal is om het toepassingsadvies strikt op te volgen. Biologische fungiciden bevatten vaak levende bacteriestammen. Je mag ze dus niet mengen met extreem heet water. Water met de verkeerde pH, lange wachttijden voor toepassing, de verkeerde spuitdop of het verkeerde tijdstip kunnen de levensvatbaarheid van het product aanzienlijk beïnvloeden en een suboptimaal resultaat opleveren.
Resultaten doorspuitproef 2023
In een recente proef in een beschermde teelt, uitgevoerd met de afdeling fytopathologie van pcfruit, onderzochten we het (neven)effect van minder bekende biologische fungiciden, de plantvitaliteit en de voordelen van sommige biostimulanten naar witziekte. Om infectie te garanderen, werd de meeldauwgevoelige doordrager Malling Ace gebruikt (Foto 2).
In onbehandelde planten was de infectie meer dan 30% op de vruchten en meer dan 20% op de stelen van bloeiende trossen. Typische meeldauwinfectie in Malling Ace begint op de ontwikkelende bloemtrossen, verspreidt zich later naar de vruchten en uiteindelijk naar de bladeren. In deze proef kwam geen bladinfectie voor. De evaluaties werden beperkt tot de bloeiende stengels en vruchten. Over het algemeen werden dezelfde trends voor meeldauwbeheer waargenomen voor zowel vruchten als bloemtrossen (Foto 3).
Orocide Plus: behoorlijke werking, maar niet onschuldig
Van de biofungiciden was Orocide Plus, met 6% sinaasappelolie afkomstig van sinaasappelschillen, het meest effectief in het terugdringen van meeldauw. Het gunstig effect was zowel op de vruchten als de bloemstengels te zien. Orocide Plus was zelfs effectiever dan de chemische referentie Flint. De verbetering was vooral op de vruchten te zien. Hoewel Orocide Plus een natuurlijk afgeleid product is, is het niet zo onschuldig als het op het eerste zicht lijkt. Het is ook geregistreerd als insecticide tegen spint. Bijen- en hommelpopulaties worden belemmerd door toepassingen en het effect op nuttige insecten is onbekend. Daarom moet het de nodige aandacht krijgen bij de beslissing om het correct te positioneren in een spuitprogramma.
Chitosan hydrochloride: goede werking en betaalbaar
Er werd een goede nevenwerking (-60%) van het plantversterkende middel chitosan hydrochloride waargenomen. Het is een stof die de verdedigingsmechanismen van planten bevordert en zo actief de groei van schimmels afremt. De behandelingsprijs per hectare komt neer op €42,26 en maakt het een welgekomen aanvulling op een bestaand meeldauwbeheerprogramma.
Aandacht voor plantvitaliteit
Het gebruik van biostimulanten om de gezondheid van planten te bevorderen als basis voor meeldauwresistentie, leverde ook positieve resultaten op. Microferm bevat een reeks levende gisten, bacteriën en schimmels afkomstig van anaerobe vertering van organisch materiaal die de bodem, wortels, bladeren, bloemen en vruchten koloniseren. Een actieve microbiële populatie op elk plantendeel is essentieel voor planten om zichzelf te verdedigen. De onderlinge samenwerking tussen levende micro-organismen en planten staat bekend als een microbioom. Dat activeert signalen voor genexpressie voor ziekteweerstand in planten. De rol van microbiële populaties op planten kreeg tot nu toe niet veel aandacht. Door het blad- en wortelmicrobioom van planten met Microferm te ondersteunen, werd de meeldauwinfectie
in die proef minstens 60% minder ernstig. Eén toepassing van Microferm kost slechts €16,30 per hectare. In combinatie met een meeldauwresistent ras zou je verwachten dat dat een bevredigend resultaat oplevert.
Silica Power bevat 3% orthosiliciumzuur, een voor planten beschikbare vorm van het micro-element silicium. Silicium, een sporenelement, verbetert de sterkte van de plantencelwand en zorgt voor planten met een dikkere bladhuid die beter bestand zijn. De meeldauwinfectie in deze groep planten was minstens gehalveerd t.o.v. planten zonder bladvoeding met Silica Power. Aan €27,50 per hectare verdient dat product een plaats om planten gezonder en weerbaarder te telen. Het toevoegen van biostimulant Salicylzuur leverde in die proef geen meerwaarde voor plantvitaliteit op. De plantenbiostimulanten Microferm en Silica Power hebben allebei twee totaal verschillende resultaten op het gebied van plantgezondheid. Dat wil zeggen dat beide producten toegepast kunnen worden, zonder dat ze elkaar opheffen.
Nevenwerkingen erkende Botrytis-middelen
Drie erkende Botrytis-middelen toonden een gunstige nevenwerking op zowel vruchten als bloemtakken (Figuur 1). Taegro in een tank mix met natriumwaterstofcarbonaat en met een driedaags spuitinterval gaf evenveel remming als Orocide Plus en de chemische referentie Flint. Bij Romeo en Julietta was er ook een duidelijk positief neveneffect. Wanneer die middelen tegen Botrytis ingezet worden, kunnen ze ook de eventueel aanwezige witziekte onderdrukken. De nevenwerking van Serenade ASO op meeldauwinfectie of in combinatie met Fytosave als tank mix, was minder ondanks een duurder prijskaartje.
En nu?
De compatibiliteit van de respectievelijke producten is grotendeels onbekend. Het is bijvoorbeeld niet volledig onderzocht wat de afdodende effecten van Oricide Plus zijn op microbieel actieve biofungiciden, bijvoorbeeld Julietta en Microferm. Dat is wel belangrijke informatie om die respectievelijke middelen optimaal te kunnen positioneren, zonder hun werking aan te tasten.
Alleszins stellen wij vast dat er met een reeks biologische middelen toch mooie resultaten behaald werden. Je kan ze dus zeker in de huidige behandelingsschema’s integreren. Figuur 2 toont de relatieve nevenwerking van verschillende plantversterkende en biologische middelen op meeldauw bij vruchten.
