Prognosfruit 2023

Deze inhoud is enkel voor abonnees. Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen. Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.

Afzet

Appel, Peer

Het was weer tijd voor de jaarlijkse traditie, het prognosfruit symposium, waar de prognosecijfers van de Europese appel- en perenproductie worden verzameld en voorgesteld. Het laatste congres ging door van 2 tot 4 augustus in Trento (Italië), één van de mooiste fruitregio’s van Europa. Naast het symposium met de presentaties en interpretaties van prognosecijfers is er ook een technisch bezoek en netwerkevents om de internationale relaties in de hardfruitsector te versterken. Met meer dan 350 deelnemers uit 26 landen was deze editie uitzonderlijk druk.

----------------------------------

Deze inhoud is enkel voor abonnees.

Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.

Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.

Oogstramingen voor het hardfruitseizoen '22-'23

Naast de oogstramingen kwamen ook de belangrijkste aandachtspunten van het voorbije seizoen en de marktperspectieven voor de bio-appels, appelsappen en -concentratenmarkt aan bod. Er kwamen ook enkele interessante bijdragen over pitfruitteelt uit de hoek van enkele EU-buurlanden, maar ook de VS, Centraal-Azië en India deden hun duit in het zakje. Gewoontegetrouw waren er ronde tafeldiscussies voorzien met vertegenwoordigers uit de belangrijkste productielanden. Die gesprekken gingen zowel over de huidige situatie als de toekomst van de appel- en perenteelt.

Cijfers verwerkt

WAPA (World Apple and Pear Association), met zetel in Brussel, verwerkte de gegevens. Die dekken de voornaamste appel- en perenproducerende lidstaten van de EU, maar eveneens cijfers van landen van buiten de EU (Oekraïne, Moldavië, Rusland, USA, Zuidelijk Halfrond …). De cijfers voor het Verenigd Koninkrijk werden uit de vorige en nieuwe tabellen gehaald.

De Europese oogstramingen zijn vrij nauwkeurig, ondanks tal van klimatologische invloedfactoren die de prognoses van juli/augustus nog kunnen beïnvloeden. Zo is het al zeker dat de extreme weersomstandigheden van de voorbije weken In Italië de cijfers nog behoorlijk naar beneden zullen halen. Dat de prognosecijfers veel meer zijn dan willekeurige schattingen bewezen opnieuw de kleine variaties van de prognoses van het voorbije jaar ten opzichte van de werkelijke producties.

De totale oogstprognose van appel voor 2022 t.o.v. de werkelijke productie werd 2% te hoog geschat. De prognose bedroeg 11,924 miljoen ton, de uiteindelijke productie bleek 191.00 ton lager te zijn, nl. 11,796 miljoen ton. Zo oogstte Polen ca. 255.000 ton minder dan voorspeld. Voor peer was de totale EU-productie in 2022 ca. 58.000 ton lager (-3 %) dan geschat en kwam men uiteindelijk uit op 2,003 miljoen ton. De oogst van Conference, oorspronkelijk geschat op 921.000 ton, was uiteindelijk 61.000 ton lager (-7%) en kwam uit op 860.000 ton.

Oogstverwachtingen appel 2023

Appelproductie

Men verwacht voor 2023 een appeloogst van 11.410.681 ton. De vierde kleinste oogst. Daarmee komt de appeloogst 3,3% lager uit tegenover vorig jaar en 0,3% hoger dan het gemiddelde van de drie vorige jaren. De wateroverlast en hagelstormen van de voorbije weken in sommige regio’s van de EU (vooral Italië) zullen allicht nog een (vrij) grote impact hebben op de definitieve cijfers. Het appelareaal beslaat op dit ogenblik een oppervlakte van ca. 479.000 ha, een lichte daling tegenover vorig jaar, maar dat weerspiegelt de algemene trend.

We verwachten een lagere appelproductie tegenover vorig seizoen in Polen (3.995 miljoen ton of -11,1%). Ook Duitsland zou 11,1% minder produceren (952.000 ton). In Italië voorspelt men, zonder rekening te houden met de gevolgen van het weer van de voorbije weken, een eerder lichte daling van 0,4% (2,104 miljoen ton). Frankrijk denkt 7,9% meer te oogsten en zou uitkomen op 1,501 miljoen ton. Spanje (536.000 ton of +30,1%) en Hongarije (550.000 ton of +96,4%) verwachten ook een hogere oogst. Ook Roemenië (+0,4%) en Portugal (7,3%) verwachten een hogere opbrengst. In België schat men een oogst van 203.000 ton, een daling van 14,9% tegenover vorig jaar (Tabel 1). Er zou ca. 300.000 ton minder appels voor de verwerking beschikbaar komen. Dat kan een positief effect op de prijs hebben.

Appelrassen op een rij

Golden Delicious, dat met een productie van 2,168 miljoen ton nog altijd de topplaats bekleedt, stijgt 11,7% t.o.v. vorig jaar en 7% t.o.v. de gemiddelde productie van de voorbije drie jaar. Hieronder de prognose voor andere belangrijke rassen:

Gala zou opnieuw een oogst van 1.527 miljoen ton halen (+4,8%).
Idared daalt opnieuw (dit keer met 6,1%) tot 601.000 ton.
Red Delicious daalt met 10% tot 617.000 ton.
Jonagold daalt met 7,8% tot 371.000 ton, dat betekent ook een daling van 5,8% tegenover het driejarig gemiddelde.
Jonagored daalt voor eerst onder de 200.000 ton (168.000 ton; -18,5%).
Red Jonaprince daalt ook opnieuw (-14,8%) tot 493.000 ton.
Pink Lady daalt met 8,6% tot 292.000 ton.
Andere nieuwe rassen (o.a. Kanzi) stijgen met 18,3% tot 588.000 ton.

Pluktijdstippen

De vruchtgrootte is op de meeste plaatsen gemiddeld, maar kleiner in Slovenië en Oostenrijk. In Frankrijk, Hongarije, Portugal en Roemenië worden grotere maten verwacht. Het oogsttijdstip is in de meeste landen gemiddeld een week later dan vorig jaar. De productie van bio-appelen daalt van 722.000 ton tot 683.000 ton. Het marktaandeel tegenover conventionele appels daalt daarmee ook van 6,14% naar 6%.

Bij de EU-buren is het wat wisselend wat de appelproductie betreft. Zo verwacht Rusland dezelfde productie als vorig jaar (1,3 miljoen ton). Turkije denkt 2% meer te oogsten en uit te komen op 4,6 miljoen ton. Oekraïne denkt dit jaar minder te oogsten (-3,78% of 1,086 miljoen ton) terwijl Servië (+33,1%, 496.000 ton) en Moldavië (+22,8%, 548.000 ton) meer appels zullen oogsten.

Vooruitzichten appel

Hoewel men een kleinere oogst verwacht, worden er mogelijk toch meer eetappels op de markt gebracht. In Polen zou zeker 70% van de appels naar de verwerking moeten gaan om alles in balans te houden. Hoe dan ook duidt de prognose op minder appels in het noorden van de EU, maar meer in het zuiden. Alleen de goede kwaliteit zal ervoor zorgen dat er meer appels gegeten wordt. Dat is echt noodzakelijk om de dalende trend te doen keren. Een aandachtspunt is dat een te hoge startprijs een mogelijke toenemende vraag kan verlammen.

De markt in Azië en het Oosten wordt moeilijk, maar er komen mogelijkheden in Latijns-Amerika. Een grotere vraag naar appelsapconcentraten kan de prijs van industrieappel doen stijgen, maar dat geldt niet voor de bio-appels. Er blijkt daar nog heel wat in stock te zitten. ‘Vergeet niet te verkopen in de herfst’ werd er meegegeven. Maar laat het duidelijk zijn, we zullen moeten vechten voor een betere prijs.

Oogstverwachtingen peer 2023

De prognose voor de EU-productie voor peer bedraagt 1.745.632 ton. Dat is na de historische lage oogst van 2021 de tweede laagste van de voorbije 10 jaar. Vooral Italië verwacht met 187.000 ton een zeer lage oogst. Een daling van 63% t.o.v. vorig jaar en 57,4% lager dan het driejarig gemiddelde. De oogstraming voor Nederland is 3,1% lager t.o.v. vorig jaar. Daartegenover zijn de oogstverwachtingen positief voor Spanje (+25,5%) en België (+19,1%). Ook Portugal denkt 3,9% meer te oogsten (Tabel 2).

In Tabel 3 worden de evoluties van de rassen weergegeven. Het valt meteen op dat de Abate Fetel sterk achteruit gaat (-69,3%). Voor Conference daarentegen wordt een- stijging van ca. 8% verwacht. Voor de Portugese Rochapeer wordt een productiestijging van 3,9% tot 138.000 ton verwacht en blijft daarmee op zijn plaats van vorig jaar als derde belangrijkste ras na Conference (928.000 ton) en Williams B.C (-36,8% of 154.000 ton). Het areaal peer is in dalende lijn, op dit moment bedraagt de beteelde oppervlakte peer ca. 104.310 ha. In België zien we weer een lichte stijging van het areaal peer.

Vooruitzichten peer

Er wordt één van de kleinste oogsten verwacht van de laatste jaren. Er zijn echter nog heel wat aandachtspunten, zo daalt de perenconsumptie in Europa nog altijd. Voordeel is dat ook de inflatie (lichtjes) daalt en daardoor hebben huishoudens meer geld voor voedselaankopen. Vraagtekens blijven er ook zeker. Vorig seizoen was er meer export naar Oost-Europa, maar zet die trend zich door? Overzeese peren verleggen nu hun export naar andere continenten, maar wat gebeurt er in het volgende seizoen? Hoe zullen perenoppervlakken zich op lange termijn verder ontwikkelen in Italië? In Polen worden er ook heel wat perenbomen aangeplant, hoe evolueert dat verder? De cijfers en de daaraan gekoppelde verwachtingen moeten de Belgische teler dus niet euforisch maken!

Het is duidelijk: voor 2023 wordt een lage EU-perenoogst verwacht en dus hoge startprijzen! De Benelux zal profiteren van de zwakke oogst in Italië, maar hoge startprijzen kunnen een negatief effect hebben op de aankoop door de consument. Het is vooral België, dat een grote oogst heeft, die de startprijs zal bepalen.

Algemene conclusie

Op basis van de cijfers van het afgelopen seizoen (zeer lage voorraden) en de prognose voor volgend seizoen (lagere productie) is optimisme redelijk en tot op zekere hoogte zelfs verdedigbaar. De prognosecijfers voor appel liggen dit jaar opnieuw moeilijker dan voor peer, maar voor beide geldt nog steeds dat er moet ingezet worden om de consumptie te doen toenemen.

Er zal dus actie moeten ondernomen worden, er niet enkel over praten, maar aan de slag gaan! We moeten niet alleen vechten voor prijsstijgingen, maar ook voor voldoende ruimte voor appels en peren in het winkelschap. Dat betekent ook dat er meer focus op kwaliteit zal moeten komen. Dan pas kan communicatie en storytelling voor een hogere consumptie zorgen en resulteren in hogere telerprijzen voor onze producten. Ook zullen we heel goed de evolutie moeten volgen hoe alles op wereldschaal evolueert en vooral wat ‘rond’ de EU gebeurt (o.a. Turkije).

Vandaag is de belangrijkste uitdaging de klimaatverandering, want die is een constante bedreiging voor het voortbestaan van de landbouw in het algemeen en voor de appel- en perensector in het bijzonder. Iedereen moet beseffen dat de termijn steeds korter wordt om er zich tegen te wapenen en het tij te doen keren. Luc Vanoirbeek (VBT en Copa Cogeca) stelde tenslotte in zijn afsluitende toespraak: “Benut de positieve aspecten van de EU Green Deal en de Farm to Fork-strategie. Het komt erop aan om de positieve aspecten te belichten, vooral omdat onze sector uitblinkt met gezonde producten.”

Prognosfruit 2024

Hongarije wordt de gastheer voor het volgende Prognosfruit symposium. De 49ste editie zal opnieuw begin augustus 2024 doorgaan.