Deze inhoud is enkel voor abonnees. Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Gezond bodemleven met maaimeststoffen
- Ann Gomand
-
pcfruit vzw
De Vlaamse boomgaarden hebben algemeen een zeer laag gehalte aan organische stof. Stalmest, champost en groencompost zijn de meest bekende bronnen aan organisch materiaal die op lange termijn het organisch stofgehalte in de bodem kunnen verhogen. We geven je nu de resultaten van het VLM-project ‘Optimaliseren van bemestingsstrategieën vanuit de principes van de biologische landbouw’. Daarin bekeken we of groenbemesters vanuit de grasbaan een bron van aanvulling kunnen zijn voor de organische stof.
----------------------------------
Â
Deze inhoud is enkel voor abonnees.
Je kan dit artikel lezen door hier in te loggen.
Â
Heb je nog geen account en wil je je graag abonneren op Fruit? Ontdek hier de mogelijkheden.
Â
Wat doet organische stof?
Enerzijds zorgt organische stof voor bodemstructuur. Dat zorgt voor een betere wortelontwikkeling van het gewas, betere beluchting en betere waterhuishouding. Anderzijds stimuleert organische stof ook de ontwikkeling van het bodemleven. We weten dat het bodemleven bijdraagt tot het vrijzetten van voedingstoffen die essentieel zijn voor een gezonde plantenontwikkeling.
Biotelers opgepast!
Biotelers besteden algemeen meer aandacht aan bodemkwaliteit en bodembeheer. Daarnaast is het assortiment biologische meststoffen zeer beperkt. Daardoor spelen stalmest en champost een belangrijke rol in de bemesting. Op percelen waar je op zeer regelmatige basis die producten toepast, meet je in de bodem een sterke stijging van de fosforvoorraad, waardoor de meeste percelen in fosforklasse 4 zitten. De strengere bemestingsnormen die dan worden opgelegd, beperken het gebruik van de klassieke reststromen.
Fosforvrije alternatieven
We gingen in dit project dus op zoek naar alternatieve stromen van organisch materiaal die minder fosfor aanvoeren op het perceel. Je komt al snel uit op het gebruik van groenbemesters, die in akkerbouw en groententeelt met hun rotaties al de standaard zijn. In een boomgaard hebben we die rotatie niet wat het een stuk moeilijker maakt om aan de structuuropbouw van de bodem te werken. Daarom bekeken we wat de meerwaarde van groenbemesters in de grasbaan kan zijn en wat het kan opbrengen om die te gebruiken als maaimeststof onder de bomen. Omdat we de proef aanlegden op een biologisch perceel schoffelden we het maaisel in wanneer we er aan onkruidbestrijding deden.
Grasklaver in de grasbaan
Meer en meer telers zaaien tegenwoordig een mengeling van gras met rode en/of witte klaver i.p.v. een echte grasstrook. Dat is ook het geval op de proeflocatie van dit project. Door het maaisel vanuit de grasbaan onder de bomen aan te brengen, wordt 2.000 tot 2.500 kg droge stof aangebracht op de zwartstrook. De maaimeststof van het klavermengsel brengt ook een aanzienlijke hoeveelheid nutriënten, vooral stikstof en kalium, (Tabel 1) aan.
Voor perenplantages biedt het grasklavermengsel dus zeker mogelijkheden. De grote aanvoer van kalium kan voor appel op termijn wel een probleem vormen. We kunnen op korte termijn de stikstofbemesting niet verlagen omdat we de grote hoeveelheid N niet meteen zien terugkomen in de bodemanalyses. De fosfor- en kaliumgift kan je wel afbouwen.
Andere mengsels in de grasbaan
Naast grasklaver zaaiden we elk najaar mengsels in met winterwikke, wintererwt en rogge. Ook die mengsels leveren een aanzienlijke hoeveelheid droge stof en nutriënten (Tabel 1). Toch zijn die mengsels minder praktisch, want je moet ze elk jaar opnieuw inzaaien.
Onderzaai van groenbemesters in de boomstrook
We zaaiden twee opeenvolgende jaren na de bloei ‘hopperupsklaver’ in in de boomstrook. We wilden daarmee bekijken of een onderzaai een optie is. De droge seizoenen van 2019 en 2020 zorgden echter voor een zeer slechte kieming waardoor we de resultaten niet voldoende konden beoordelen. Het mislukken van de onderzaai gaf wel meteen aan dat, zeker in een droog voorjaar, de kans op slagen klein is.
Invloed op organische stof en bodemleven
Bij aanvang was het organische stofgehalte op dit perceel zeer laag. We weten dat het een lang proces is om tot aanzienlijke stijgingen te komen. Toch zagen we hier na drie seizoenen al een lichte stijging. Grasklavermengsel als maaimeststof biedt dus zeker potentieel wanneer we dit blijven aanhouden.
Besluit & advies
Het maaisel van grasklaver uit de grasbaan kan je, zeker bij peren, op de boomstrook aanbrengen. Je werkt zo op een vrij eenvoudige manier aan organische stofopbouw en meer bodemleven in de boomstrook. Bij appel raden we aan om het aantal maaibeurten, waarbij het maaisel op de boomstrook wordt gebracht, te beperken tot een tweetal beurten per jaar. Anders zou je op termijn in de problemen kunnen komen met een te hoge kaliumvoorraad. Dat kan dan mogelijk problemen met stip veroorzaken.
